G. Helga

En ekki er öll von úti enn, eftir því sem Þorvaldur Þórðarson eldfjallafræðingur segir, enda Reykjanesið lifnað við. Þorvaldur segir að gosið geti aftur á sama stað, eða fært sig, til dæmis í Brennisteinsfjöllin.

Hins vegar er komin Verslunarmannahelgi og fram hjá okkur í Eldstó Art Café (margir stoppa þó og koma við að fá sér veitingar) streymir fólk á Þjóðhátíð í Eyjum, sem og annað sem að hugurinn girnist út úr höfuðborginni. 

Ennþá er sumar, þó svo að líðið sé á seinni hlutann og eftir helgina munum við hjónin taka fram Hondurnar okkar (mótorhjólin) og leggja af stað vestur á land. Gott að fara eftir þessa miklu umferðarhelgi, vonum að umferðin verði ekki of þung þá og veður þurrt að mestu. Ég hlakka virkilega til, alltaf gaman að fara á þessum mótorfákum og upplifa þetta frelsi sem mótorhjólafólk kannast við. Sjálf tók ég mótorhjóla prófið í fyrra, en maðurinn minn er búin að vera með sitt próf í áratugi. Finn að ég bý að því að hafa ferðast á fjallahjólum á eigin orku og því tengi ég vel við mótorhjólið og nýt þess að hafa þetta nýja sport. 

Þannig - framundan er að heilsa kumpánlega öllu því mótorhjóla fólki sem við komum til með að mæta á ferð okkar um landið á næstunni. 

Ég get ekki lengur orða bundist. Verð samt að viðurkenna að ég veigra mér við að tjá mig, eins og umræðan er orðin - yfirlýsingar sem hafðar eru í almennu tali, sem að ég flokka sem níð og rangfærslu á staðreyndum. 

Ég rek lítið fyrirtæki úti á landsbyggðinni, sem að telur ca 10 - 12 starfsmenn á háannatíma og er ekki ein um að vera í slíkum rekstri, en á Íslandi eru stærsti hluti fyrirtækja lítil eða meðalstór fyrirtæki. Sólveig Anna í yfirlýsingum sínu, segir atvinnurekendur lifa í vellystingum og lúxuslífi á kostnað láglaunafólks í landinu, við eigum að vaða í seðlum og vera algjörlega ótengd við hvað þetta fólk er að fást við.

Ég er sjálf bara verkalýður, kem úr þannig fjölskyldu og hef aldrei á ævinni fengið feitan launatékka. Stundum skil ég ekki sjálf hvernig við hjónin fórum að því að byggja upp okkar fyrirtæki, en eitt veit ég, að við fórum ekki í frí í 9 ár og því muna börnin okkar vel eftir. Bíóferðir, að fara á veitingastaði eða önnur afþreying sem þurfti að greiða fyrir var í svo miklu lámarki að telja mætti á fingrum annarrar handar ef út í það væri farið, á þessum tíma.  Börnin okkar sem að nú eru öll orðin fullorðin hafa tekið þátt frá unga aldri í þessari uppbyggingu og allri hafa fært sínar fórnir, til að fyrirtæki gæti lifað af, kreppu, eldgos, Covid og öll önnur þau áföll sem að dunið hafa yfir.

Við erum bara venjulegt fólk og við lifum ekki í búblu hins ofurríka. Því svíður þessi umræða, sem er ósanngjörn og ósönn um stóran hluta af þeim sem að hafa farið út í að skapa sér sitt eigið lífsviðurværi. Þau fyrirtæki sem að þessar yfirlýsingar Sólveigar Önnu gætu mögulega átt við eru að stórum hluta í eigu Íslensku Lífeyrissjóðanna og annarra fjárfesta á markaði.

Allir atvinnurekendur eru skyldugir til að greiða mótframlag ofan á laun hvers launþega sem er 11,5% og rennur það inn í hýdd Lífeyrissjóðanna, en er ekki eign launþegans. Fyrir þetta fé sem að Lífeyrissjóðirnir hirða af öllum fyrirtækjum landsins eru þeir að fjárfesta á mörkuðum, bæði hér heima og erlendis. Segjast þeir vera að fjárfesta í þágu lífeyrissþeganna, en eru þeir það? Forstjóri lífeyrissjóðs getur hæglega haft í árstekjur jafnmikið og eitt lítið fyrirtæki veltir á ársgrundvelli og greiðir af því laun, skatta og álögur, sem og allan annan rekstrarkostnað sem að til fellur. Lífeyrissjóðirnir eru síðan oft á tíðum stærstu hluthafar í þeim fyrirtækjum sem að Sólveigu Önnu er svo tíðrætt um, svo sem Bláa Lónið, Icelandair, N1, allar stóru verslunarkeðjurnar í kringum landið, sem og á höfuðborgarsvæðinu og svo mætti lengi telja. Þetta eru þau fyrirtæki sem að hagnast hvað mest og geta greitt út feitan arð.

Eitthvað sem að við höfum aldrei gert á þeim 20 árum sem að við höfum verið í rekstri, að greiða okkur út arð. Og ég þori að fullyrða að svo er um mörg smærri og meðalstór fyrirtæki í landinu, en hagnaðurinn fer oftast í uppbyggingu og nauðsynlegar endurbætur, oft á tíðum til að skapa betra vinnu umhverfi fyrir starfsmenn.  

Hvað með þátt Ríkis og Alþingis, hvar er þeirra ábyrgð? Hvað varð um Félagsbústaðakerfið, við hjónin gátum keypt okkar fyrstu íbúð þar og vegna mjög lágra afborganna af þeim íbúðalánum sem við höfðum í því kerfi gátum við lagt fyrir af lágum launum og komist inn á frjálsa íbúðamarkaðinn. Þetta var frábær stökkpallur og skapaði okkur tækifæri, þrátt fyrir að vera með verðtryggt lán sem lækkaði ekki neitt, bara hækkaði af því höfuðstóllinn. Hvað með þá ábyrgð að skattleggja ekki lægstu laun svo mikið ekki ekki er hægt að lifa af.

Hvað með að setja þak á íbúðalánavexti og leiguverð íbúðarhúsnæðis? Hvað með að aftengja hækkun fasteignaverðs á Íbúðamarkaði við vísitölu verðbólgu. Hvað með að ná betri stjórn á verði fasteigna á markaði, t.d. með að byggja upp félagsíbúðakerfi, sem að gæti örugglega hægt á þessari brjálæðislegu hækkunum á íbúðum á höfuðborgarsvæðinu. 

Hvað með að semja við sérfræðilækna svo að fólk geti með einhverjum hætti nýtt sér þá þjónustu án þess að eiga svo ekki fyrir mat, eftir að þurfa að fara til læknis. Hvað með að skemmdar tennur og eða veikindi í tannholdi, sjónleysi og heyrnarskerðing flokkist sem heilbrigðismál sem að niðurgreiðist á sambærilegan hátt og vegna annarra sjúkdóma.  

Hvað með að minnka yfirbyggingu báknsins, í stað þess að bæta stöðugt við það og nota fjármuni í almannaþágu, sem að er hlutverk Ríkisins að gera, að þjónusta almenning. Við erum Ríkið og eigum þetta fé, sem að þetta fólk er að höndla með og oftar en ekki á svo óábyrgan hátt að manni verður bara illt við þá tilhugsun. 

Hvers vegna er fólk ekki að ræða þessi mál á alþingi, hvað er þetta fólk að gera þar, er það í leikskólanum ennþá, úti að leika í SANDKASSANUM?

"Bara forgangaröðunin, af hverju er ekki byrjað a heildinni og farið svo í sértæka aðstoð .. setja tappa i helvítis bátinn svo hann hætti að sökkva með manni og mús"    Segir í athugasemd í hópnum. 

Já og ekki nema von að spurt sé, enn þá eiga þessir aðilar að bíða eftir að tillögur um bætur til handa þessum rekstraraðilum, séu smíðaðar og lagðar svo fyrir þingið. Þetta þýða bara enn þá meiri tafir og á meðan er verið að róa lífróðurinn hjá þessum smærri fyrirtækjum, sem þó spanna allt að 90% af allri ferðaþjónustu á Íslandi. Ég vil enn og aftur undirstrika það, að vegna áræðni og dugnaðar fóru margir af þessum aðilum af stað í rekstur upp úr kreppunni 2008 og hreinlega komu Íslandi á lappirnar aftur fjárhagslega, þ.e. stórjuku gjaldeyrisforða Ríkisins. 

Að byrja á því að einbeita sér að einum hópi umfram annan í stað þess að byrja á heildinni er sérkennileg nálgun og einungis til þess fallin að valda ójöfnuði innan ferðaþjónustunnar.  Lausafjárstaða einyrkja og fyrirtækja er orðið áhyggjuefni þar sem faraldurinn hefur dregist á langinn og stjórnvöld hafa verið að setja á heftandi aðgerðir fram á þetta ár 2022.

Staðan er svona þrátt fyrir ríkisaðstoð, þar sem að t.d. viðspyrnustyrkurinn dekkaði aðeins 90% rekstrarkostnaðar, en það þýðir að hann var aldrei að dekka allan kostnað og sá rekstrarkostnaður sem hefur verið að safnast upp,  hefur verið tekinn af lausafjáreigu fyrirtækjanna eða verið sótt í vasa rekstraraðila/eigenda. Það er því augljóst að lausafjárstaða mun hafa versnað til muna og skuldasöfnun aukist fyrirtækjum og rekstraraðilum.

Það liggur í augum uppi að til langframa gengur þetta ekki upp svona og nú við þessar síðustu sóttvarnaraðgerðir í desember 2021 og janúar 2022, sjá einyrkjar og lítil fyrirtæki í ferðaþjónustu fram á mjög þungan róður og jafnvel skipsbrot rétt undan landi verði ekki tekið á þessu máli núna.

Það að bjóða upp á að þetta séu þá einhverjar vikur til viðbótar í óvissu er óásættanlegt t.a.m. ef það þarf þá að fara að segja upp fleira fólki og/ eða minnka starfshlutfall. Tekjulítið og tekjulaust fyrirtæki er ekki að fara að halda starfsfólki á launaskrá.

Það er því frumskilyrði að jafnaðar sé gætt og enginn tekin út fyrir sviga umfram annan.

Að áframhaldandi aðgerðir komist á fljótt og vel og eigi við um alla.

Að stór hópur þurfi ekki að bíða á meðan einum er sinnt, því það eru allir jafn vængbrotnir.

Síðan er ágætt að muna að skaðinn er skeður og hann þarf að bæta þó svo að sóttvarnaraðgerðum verði aflétt nú fljótlega, þá eru þær afbókanir sem hafa átt sér stað ekkert að fara koma aftur, það er endanlegt fjárhagslegt tjón og nýbókanir munu fara hægt af stað.  Þetta er því skaði sem mun ná vel fram á vorið og jafnvel inn á fyrsta sumarmánuðinn, þ.e. júní 2022. Það er því mikið áhyggjuefni hvernig einyrkjum og litlum fyrirtækjum í ferðaþjónustu muni vegna, þá sérstaklega þau sem að eru úti á landi, ef ekki er tekið á málunum strax og af festu af Ríkisstjórninni og af Alþingi.

ps. Vitnað er í hópinn með leyfi SELFF  G.Helga Ingadóttir

Maður spyr sig hvað vaki fyrir Ríkisstjórninni - hvað vakir fyrir Alþingi? Upp undir tvö ár eru komin í Covid og takmörkunum vegna þess í boði Sóttvarnarlæknis og Ríkisstjórnarinnar.  Teiknaðar eru í gríð og erg faralds-sviðsmyndir vegna vandans sem að Landsspítalinn á í sökum faraldursins og ekki síst vegna þess að sóttvarnarráðstafanir eru að koma hart niður á starfsliði spítalans, sem og á hinum almenna borgara. Já og eins og ég sagði, sviðsmyndir eru teiknaðar til að hægt sé að bregðast við þessum vanda.

EN HVAR ERU SVIÐSMYNDIRNAR um þann vanda sem að skapast í atvinnulífinu vegna þessa SÓTTVARNA AÐGERÐA sem gripið er til vegna vanda spítalans. 

Enn og aftur - enginn fyrirsjáleiki, ekki einu sinni gerð tilraun til að átta sig á afleiðingunum sem þessar aðgerðir hafa á atvinnulífið með því að gera af því SVIÐSMYND.  

Ég rek ferðaþjónustufyrirtæki út á landi og vissulega hef ég reynt að sjá fyrir allt mögulegt og ómögulegt sem gæti komið fyrir í þessum faraldri og tekið ákvarðanir út frá því. En það hefur verið erfitt, þar sem að þú veist aldrei hvað má og má ekki, það sem er hægt í dag, er bannað á morgun. Þetta er í boði Sóttvarnalæknis, Ríkisstjórnarinnar og jú BÖLVAÐRAR VEIRUNNAR, sem að menn eru orðnir langþreyttir á.

Nú er loksins að glitta í aðgerðir fyrir atvinnulífið, aðgerðir sem að eru eyrnamerktar Veitingageiranum. Sjálf ætti ég að geta nýtt mér það að einhverju leiti, á eftir að skoða það betur, en stór hópur af mínum kollegum í ferðaþjónustunni eru fyrir utan þennan aðgerðapakka og það er afleitt. 

Og þá kemur stóra spurningin. Hvar í þessu öllu saman standa þá þau fyrirtæki í ferðaþjónustu sem ekki eru nefnd í þessu tiltekna frumvarpi sem að nú liggur fyrir á Alþingi? Af hverju er það sér merkt Veitingageiranum, sem naut jú stuðnings einnig í fyrri aðgerðum? Hvar standa t.a.m. litlu fyrirtækin sem eru að bjóða upp á afþreyingu og eða setja saman pakkaferðir fyrir fólk? Hver er stefna stjórnvalda hvað varðar þessi fyrirtæki? já og gististaðirnir, sem upplifa hrun, enn og aftur. Það er bara alls ekki skýrt og svörin sem hafa fengist eru á frekar óskýr. Á aftur að skilja litlu fjölskyldufyrirtækin út undan í umræðunni um ríkisaðstoð? Eiga þau ekki að fá sömu tækifæri til að lifa af og veitingageirinn? Það er ljóst á þessu frumvarpi um aðgerðapakka, að þar er stærsti hluti þessara fyrirtækja á stór-Reykjavíkur svæðinu. 

Já og þetta hangir allt á sömu spýtunni úti á landsbyggðinni, það er, ég er með veitingastað, en enga gesti, það eru ekki neinir litlir hópar að koma í mat, þessir litlu hópar sem að hin mörgu afþreyingarfyrirtæki sáu um að koma með, því að allir þurfa að borða. Afbókanir hjá mér, vegna afbókanna hjá mínum kollegum í ferðaþjónustunni.  Á þessum árstíma, sem er haustið og veturinn, skiptir þetta öllu máli. Og það er búið að leggja mikla vinnu í að byggja upp ferðaþjónustu sem á að virka allt árið, þetta er sannkallað BYGGÐAMÁL og frumskilyrði að þessi fyrirtæki lifi af þessa Covid kreppu. Það eru allt of mikil verðmæti í sköpun og þekkingu áranna á undan, til að láta hana hrynja. Stuðningur við þessa aðila er svo mikilvægur, ef við viljum geta haft allt landið í blómlegri byggð. Ég get jú fengið stuðning, en ef stór hluti af því sem byggður hefur verið upp í mínum landshluta rúllar, hvernig verða þá komandi ár hjá mínu fyrirtæki. Við erum sitt hvor hliðin á sama peningnum. Til að gaman sé að ferðast um landið okkar, þarf þjónusta að vera til staðar og hana tekur tíma að byggja upp. Á AÐ FÓRNA LITLU LANDSBYGGÐA FERÐAÞJÓNUSTUFYRIRTÆKJUNUM Á ALTARI KÓRÓNA VEIRUNNAR Í BOÐI STJÓRNVALDA?

Vonandi sjá menn að sér og drifa i að koma með aðgerðir sem gagnast sem flestum. Í síðustu aðgerðum voru það hinir stóru sem mest fengu, þeir sem höfðu jafnvel getað greitt sínum hluthöfum feitan arð. Hvernig væri að draga af þessu einhvern lærdóm og hjálpa þeim sem raunverulega þurfa á því að halda. Þetta er jú sú ábyrgð sem að Stjórnvöldum ber að taka, menn vita hvað við er átt.

Þetta ástand bæði hér heima á Íslandi og um veröld víða, vegna Covid og sóttvarnaaðgerða í heiminum, er virkilega farið að taka sinn toll. Það sem hrellir mig þó hvað mest eru sóttvarnaraðgerðir, sem að mér finnast ekki vera að skila neinu nema ótta og kvíða, sem og samfélagslegu hruni, bæði félagslegu og fjárhagslegu. 

Það ber ekki öllum saman um hversu hættuleg þessi veira er, það virðist sem hún sé að breytast í frekar sakleysislega pesti, hjá stærstum hópi þeirra sem eiga að bera veiruna í sér, samkvæmt mælingum. Það er sem sagt bannað í dag að fá pest, því þá verður maður að fara í einangrun frá öðru fólki. 

Því er verið að eyða tíma og fjármunum í öll þessi test og það eru sko engar smá upphæðir, frekar en að nota þá í að leysa vanda heilbrigðiskerfisins og Landsspítalans. Veirunni verður ekki útrýmt, það hefur vissulega sýnt sig. 

Ég sem ríkisborgari þessa lands finnst verið að skerða mín réttindi meir og meir, með hverjum deginum sem að líður, en rökin fyrir því eru míglek í meira lagi. Hömlur virðast vera settar hamlanna vegna, en ekki fyrir mig, ekki fyrir okkur almenning, ofurstjórnun sem t.d. er í gangi í Ástralíu, hugnast jafnvel mörgum hér á landi, sem að eru ekki mínir skoðanabræður. 

Að búa til fallegu og ljótu börnin hennar Evu, bólusettir og óbólusettir. Fólki finnst það bara í lagi að neyða fólk í bólusetningar með tilraunalyfjum, þar sem að lyfjafyrirtækin eru án allrar ábyrgðar. Sjálf er ég bólusett með slíkum lyfjum, tók þá ákvörðun, þar sem að loforð voru gefin um að þá færi lífið aftur í eðlilegar skorður, þegar að búið væri að bólusetja u.þ.b. 70% þjóðarinnar. En svo er nú ekki og þeir fullorðnu einstaklingar sem að eru óbólusettir eru gerðir ábyrgir, ekki þetta tilraunabóluefni sem er ekki að virka eins og vonir stóðu til, en samt á að neyða fólk í að láta dæla meiru af því í sig, þar sem að bólusetningarpassinn minn eftir tvær sprautur er nú orðinn úrheldur.  

Er það virkilega svo að menn láti bara leiða sig áfram án allrar gagnrýni, án þess að spyrja spurninga og án þess að sýnilegur árangur sé af þessum sprautum, eins og lagt var upp með.